Toksyna botulinowa (Botox, Dysport)
Mechanizm
działania
Toksyna botulinowa - popularnie zwana jadem kiełbasianym
- jest bardzo silnie działającą naturalną toksyną
powodującą zahamowanie uwalniania acetylocholiny -
neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za przekaźnictwo
impulsów między nerwami a mięśniami. Toksyna
botulinowa działa poprzez blokowanie połączeń między
zakończeniami nerwów,a unerwianymi przez nie
mięśniami, czyli blokuje tzw. synapsy nerwowo -
mięśniowe. Toksyna wiąże się z błoną
presynaptyczną płytki motorycznej i blokuje wydzielanie
acetylocholiny, co powoduje, że mięśnie rozluźniają
się i zmarszczki na jakiś czas rozprostowywują się.
Ten proces wykorzystano w medycynie.
Toksynę botulinową stosuje się w leczeniu zeza,
chorób neurologicznych przebiegających z nadmiernym
napięciem mięśni, jak również w celu terapii
nadmiernej potliwości i likwidacji zmarszczek mimicznych.
Podana we wstrzyknięciach działa miejscowo, ale
ponieważ włókno nerwowe ma zdolność tworzenia nowych
połączeń, efekt terapeutyczny botuliny maleje i zanika
po ok. 4-6 miesiącach. Zabieg wówczas powinniśmy
powtórzyć.
Toksyna botulinowa jest najsilniejszą znaną toksyną
biologiczną. Jest neurotoksyną wytwarzaną przez
beztlenową pałeczkę Clostridium botulinum. Znamy 7
typów antygenowych toksyny oznaczonych od A - G. Do
zatrucia u ludzi dochodzi po spożyciu zakażonych
konserw głównie typem A, B i E. W handlu znajdują się
dwa preparaty farmakologiczne toksyny botulinowej typu A:
Dysport - firmy Beaufour Ipsen International
Botox - firmy Allergan
Preparaty toksyny botulinowej używane w medycynie są
produkowane laboratoryjnie z wyizolowanych szczepów
bakterii, oczyszczane i pakowane próżniowo w ściśle
odmierzonych dawkach. Botox jest bezpiecznie i skutecznie
stosowany w wielu dziedzinach medycyny.
W dermatologii estetycznej, podając botox w celu
wygładzenia zmarszczek, operuje się dawkami rzędu 20-60
jednostek w czasie jednego zabiegu. Stosuje się więc go
w bardzo małych, ściśle dobranych dla danego pacjenta
dawkach, które działają tylko w miejscu podania. O
toksyczności ogólnoustrojowej nie może być mowy.
gdyż dawki toksyczne dla człowieka wynoszą od 2,5 do 3
tys. jednostek.
Wskazania
Preparat ten przeznaczony jest dla osób, które chcą
pozbyć się zmarszczek głównie w górnej części
twarzy, czyli zmarszczek mimicznych. Są to zmarszczki,
które występują często już u bardzo młodych osób,
ponieważ związane są z żywą mimiką twarzy. W
przypadku zmarszczek bardzo głębokich i mocno
utrwalonych może zaistnieć konieczność uzupełnienia
zabiegu przez wypełnienie zmarszczek kwasem hialuronowym
(np. Dethail, Juvederm, Restylane itp.). Może być
łączony również z innymi metodami liftingu twarzy.
Toksyna botulinowa jest szeroko stosowana w usuwaniu:
między brwiami (zmarszczki "lwie", okolica
gładzizny czoła)
poprzecznych czoła
wokół oczu (kurze łapki)
innych: powieki dolnej, wokół ust, na brodzie, szyi
W dermatologii, obok zastosowania botoxu do wygładzania
zmarszczek, stosuje się go do leczenia nadpotliwości
dłoni, stóp i pach. Zastrzyki z toksyny botulinowej
zaleca się również w leczeniu schorzeń związanych z
kurczami mięśni i tikami, w leczeniu spastyczności u
dzieci z porażeniem mózgowym, w okulistyce do leczenia
zeza i kurczu powiek. Botox może też uwolnić nas od
bólów głowy - podany w odpowiednią okolicę czoła i
karku leczy migrenę.
Przebieg zabiegu
Toksyna botulinowa jest wstrzykiwany przy użyciu
jednorazowej strzykawki zaopatrzonej w bardzo cienką
igłę. Małą ilość preparatu precyzyjnie wstrzykuje
się w kilka miejsc na twarzy. Zabieg trwa krótko. W
zależności od liczby leczonych miejsc (punkty iniekcji)
zajmuje to około 15-20 minut. Ból związany ze
wstrzykiwaniem jest minimalny. Wielu pacjentów
porównuje go do kilkusekundowego ugryzienia przez
mrówkę lub komara. Zabieg nie wymaga znieczulenia
miejscowego. Ze względu na komfort pacjenta czasami
stosuje się znieczulenie kremem (np. EMLA) na około 1
godzinę przed zabiegiem.
Po zabiegu
Zmarszczki całkowicie lub częściowo likwidują się,
wyraz twarzy staje się łagodniejszy, wygląda
naturalnie, ogólna mimika zastaje zachowana. Dawka
stosowana w celach kosmetycznych jest wielokrotnie
niższa od dawki leczniczej i całkowicie bezpieczna.
Jest dobierana indywidualnie w zależności od potrzeb.
Toksyna botulinowa zaczyna działać już po 2 -3 dniach
od momentu wstrzyknięcia. Natomiast pełny efekt
terapeutyczny jest widoczny dopiero po 7-10 dniach. Efekt
po zabiegu utrzymuje się średnio 6 miesięcy. Zależy
to od indywidualnych cech organizmu.
Po tym okresie mimika twarzy stopniowo powraca. Po
całkowitym wygaśnięciu działania toksyny botulinowej,
zabieg należy powtórzyć. Jeżeli z różnych powodów
pacjentka nie może poddać się kolejnym zabiegom to i
tak jej skóra na tym skorzysta. Twarz już po
jednokrotnym zabiegu - czyli około półrocznym okresie
działania toksyny botulinowej, wygląda młodziej, jest
bardziej wypoczęta. Niejednokrotnie zmarszczki ulegają
spłyceniu. Jest to wynik dodatkowego działania botoxu,
polegający na tym, że gdy przez pół roku nie
wykonujemy ruchów marszczących czoło czy ruchów
odpowiedzialnych za "kurze łapki" skóra
odpoczywa, więc po ustaniu działania botoxu i tak
wygląda młodziej. Inwestujemy w ten sposób w
przyszłość dając skórze pół roku odpoczynku.
Terapia toksyną botulinową w celach estetycznych jest
stosunkowo prosta, jest wykonywana w warunkach
ambulatoryjnych, nie wymaga żadnych szczegółowych
badań diagnostycznych i bezpośrednio po jej
zakończeniu pacjent może powrócić do swoich
codziennych aktywnośći.
Przeciwskazania
1) bezwzględne:
zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (miastenia
gravis, zespół Lamberta Eatona)
nadwrażliwość na składniki preparatu (albuminy
ludzkie)
stosowanie następujących leków lub okres do 1 tygodnia
od ich odstawienia:
-aminoglikozydy (streptomycyna, gentamycyna, amikacyna,
kanamycyna itp.)
-aminochinolony (chlorochina, hydroksychlorochina)
-D-penicylamina (Cuprenil)
-cyklosporyna
-tubokuraryna, pankuronium, galamina
-sukcynylocholina
-linkomycyna, tetracyklina, polimyksyna
miejscowe infekcje skóry
ciąża, okres laktacji
2) względne:
zaburzenia krzepnięcia
stosowanie leków antykoagulacyjnych (np. aspiryna)
Działania niepożądane
ból w momencie iniekcji
małe krwiaki, które mogą powstać w miejscu
wstrzyknięcia jeżeli igła natrafi na niewielkie
naczynie
zbytnie obniżenie brwi lub zbyt duże uniesienie w
przypadku leczenia zmarszczek czołowych
mały, przejściowy obrzęk z pojawieniem się
delikatnego mrowienia w miejscu iniekcji
nadmierne zwiotczenie mięśni (opadanie powieki,
opadanie kącika ust)
ból głowy, ustępujący po zastosowaniu preparatu
przeciwbólowego.
Uwaga: Reakcje te maja charakter przemijający,
większość z nich ustępuje na ogół po kilku dniach.
Efekt nadmiernego zwiotczenia mięśni może utrzymywać
się 2-6 tygodni.
Nie istnieje ryzyko żadnych blizn bądź uszkodzeń, a
miejsce wstrzyknięcia jest niewidoczne. Ryzyko
wystąpienia działań niepożądanych zależy od
mięśnia do którego podaje się preparat i powinno być
szczegółowo omówione z lekarzem przed wykonaniem
zabiegu.
Postępowanie po zabiegu
w ciągu 0,5-1 godz. ćwiczyć mięśnie mimiczne w
miejscach wkłucia
unikać masażu w miejscach wstrzyknięć
w ciągu 4 godz. po zabiegu nie pochylać głowy do dołu
(np przy zawiązywaniu butów czy też podczas snu)
Czy botulina jest tylko dla kobiet?
Botulina jest równie skuteczna u mężczyzn jak i u
kobiet. W praktyce mężczyźni coraz częściej
decydują się na leczenie, by wyglądać młodziej.
Skuteczność w usuwaniu linii zmartwienia powoduje, że
metoda ta jest popularna wśród wielu biznesmenów,
dając im świeżość i zwiększając przystępność np
w negocjacjach.
Powtarzanie zabiegów
Zabiegi można powtarzać co 6 - 8 miesięcy nie
częściej niż co 3 miesiące. Jest to jeden z tych
zabiegów do których pacjenci wracają z ochotą ,ponieważ
daje bardzo szybkie i długotrwałe efekty, które
wszyscy wokół zauważają a jednocześnie jest to
zabieg nieinwazyjny i prosty w wykonaniu.
|